In deze blog ga ik het hebben over een onderwerp die niet leuk is. Naar mijn mening is dit een onderwerp die juist nu, tijdens de lockdown, belangrijk is om te delen. Op de instagrampagina van Meinou vond ik pas een ontroerende video. Zij laat haar stem horen voor hen die hem zelf nog niet hebben. Ze vertelt over kinderen in onveilige thuissituaties. Op mijn stages en werk heb ik regelmatig situaties gehad die mij zorgen gaven.

Als kind had ik regelmatig te maken met kinderen die niet veilig waren thuis. Mijn ouders vingen deze pleegkinderen op. Hun verhalen waren zo harten brekend. Ouders die zo graag willen, maar te laat hulp kregen. Kinderen die zo graag bij papa en mama wilden zijn, maar niet meer mochten. Deze verhalen wil ik voor zijn. Alle kinderen zouden bij hun papa en/of mama op moeten kunnen groeien in een liefdevolle, veilige situatie.

Het is vreselijk om op te groeien in een thuissituatie die niet veilig is. Juist omdat je thuis veilig zou moeten zijn. En tijdens deze lockdown zullen er ook veel kinderen zijn die bang zijn om thuis te zijn, om opgesloten te zitten in huis. Omdat het thuis lang niet altijd fijn is.

In deze tijd zijn er zoveel mensen die lijden. Gezinnen; ouders én kinderen. Wanneer stress en dit lijden te hoog op loopt kan dit uitlopen naar ruzies, maar helaas ook naar mishandeling; geestelijk en lichamelijk. Daarom wil ik met jullie tips delen om dit te signaleren en om tot steun te zijn. Natuurlijk kan je deze tips bij ieder kind toe passen, want ieder kind vind het fijn om welkom en geliefd te zijn.

Dit filmpje van Meinou is mij tot inspiratie geweest is om deze blog te schrijven.

Signaleer

Natuurlijk begin ik nu gelijk met de moeilijkste, want het is lang niet altijd te zien aan iemand hoe het met hem of haar gaat. Maskers opzetten is vaak makkelijker dan het laten zien van emoties. Het is daarnaast ook lastig te herkennen, want iedere situatie en ieder gedrag is anders. Maar de volgende signalementen zijn dingen waar je op kan letten;

• Vaak verwondingen, ontwrichtingen of breuken
• Onverzorgd uiterlijk; denk hierbij aan vies, vet, ongewassen, geur van ontlasting o.i.d. of kleren die kapot of niet geschikt voor het weer zijn.
• Depressiviteit, somber en/of lusteloos gedrag
• Regelmatig trillen, hyperventileren of angsten tonen
• Vaak hoofdpijn, vermoeid of maagpijn
• Onderdanige houding
• Onzekerheid, negatief zelfbeeld
• Verslavingen
• Moeite met oogcontact
• Afspraken steeds uitstellen
• Onderdrukken van emoties en moeite met huilen
• Afgeven van tegenstrijdige boodschappen
• Sociaal isolement, weinig contacten buitenshuis
• Schuldgevoel

Bovenstaande signalen kunnen zowel bij ouders als bij kinderen voorkomen. Onderstaand is gedrag dat je vaak bij kinderen ziet.

• Heel stil of juist heel druk zijn
• Geen (echte) vriendjes hebben
• Leer- en concentratieproblemen op school
• Lichamelijke klachten

Uiteraard zijn deze signalen niet altijd een duiding op mishandeling of misbruik, maar deze signalen hoeven ook niet altijd allemaal voor te komen. Houd in je achterhoofd dat elk geval uniek is. Als je denkt dat er iets niet klopt, ga dan op je gevoel af. Twijfel je, maar wil je wel iets doen ? Je kunt altijd terecht bij Veilig Thuis voor advies of ga in gesprek met iemand die er ook (in)direct mee te maken heeft.

Complimenten

Kinderen die zich thuis niet veilig voelen zijn vaak heel onzeker over zichzelf. Laat zien dat ze er mogen zijn. Laat zien dat ze mooi zijn of dat ze een prachtig talent hebben. Ieder kind is uniek, maar lang niet ieder kind weet dat hij of zij uniek is op een eigen prachtige manier. Behandel de kinderen zoals je zelf ook graag behandeld word, vertel ze dat ze zichzelf mogen zijn en laat ze zien dat ze welkom zijn. Geef een kind goede complimenten zodat ze zien wat ze goed doen.

Tijd voor persoonlijke aandacht

Neem regelmatig een moment voor de kinderen voor persoonlijke aandacht. Ieder kind vind het fijn om gezien en gehoord te worden. Neem even een momentje voor het kind om te laten zien dat je er voor hem of haar bent.

Dit kan op ieder moment. Tijdens het spelen, een opdracht of werkje in de klas, het buitenspelen, in een winkel of tijdens het kammen, vlechten of doen van het haar. Bij mij op het kinderdagverblijf zijn de kinderen vaak dol op het 1-op-1 moment in “de kappersstoel” zoals ze die noemen, haha. Deze of een ander 1-op-1 moment proberen we dan ook iedere dag te doen. Ieder kind is dol op persoonlijke aandacht. Geef deze waar mogelijk.

Sta open & wees beschikbaar

Laat zien dat je open staat voor hulp, gesprek en aandacht. Vertel ze dat ze naar je toe mogen komen als er wat is. Wat bij mij helpt, is vragen naar gebeurtenissen die kinderen hebben beleefd of het vragen naar dingen waar het kind dol op is. Bijvoorbeeld hobby’s, het favoriete dier, broertjes of zusjes of iets dergelijks. Ga in gesprek over luchtige onderwerpen, maar vraag ook af en toe wat diepere vragen zodat ze weten dat ze ook voor serieuze onderwerpen of zelfs problemen bij je terecht kunnen.

Natuurlijk is het soms best lastig om over emoties in gesprek te gaan. Hiervoor kun je uiteraard ook hulpmiddelen gebruiken. Denk hierbij aan boeken over emoties en activiteiten over emoties, maar er zijn ook zat films die gaan over emoties. Denk hierbij aan bijvoorbeeld “Binnenstebuiten” (Inside out).

Niet alleen kinderen

De kop zegt waarschijnlijk al genoeg, maar wees er ook voor de ouders. Uiteraard begrijp ik dat het veel moeilijker is om er met ouders over te praten, maar een compliment of interesse vanuit jou naar de ouder kan ook helpen. Ik bedoel maar… Wie wil er nu geen waardering, compliment of liefde ontvangen ? Soms kan dat zo ontzettend veel met je doen en net dat steuntje in de rug zijn die je nodig hebt. Een compliment over iets wat de ouder gedaan heeft of een compliment over een outfit of item kan ook al veel goed doen.

Maak je je zorgen ?

Maak je je zorgen over een kind of over zijn of haar ouders ? Ga in gesprek met collega’s of bekenden van het gezin als je het moeilijk vind om het met het gezin te bespreken. Zie je signalen, maar twijfel je ? Neem dan een kijkje op ikvermoedhuiselijkgeweld.nl. Zoals eerder genoemd mag je ook altijd naar Veilig Thuis bellen, chatten of mailen voor deskundig advies, want soms is het gewoon even fijn om je zorgen te kunnen met iemand die vanaf de zijlijn mee kan denken.