Leren communiceren met kinderen

Als pedagogisch medewerker of leerkracht heb je naast contact met kinderen ook veel contact met ouders en collega’s. Maar ook als ouder ervaar je dit natuurlijk. Dit betekent dat je dus op het niveau van een kind en op het niveau van de volwassenen jezelf goed moet kunnen uitdrukken. Best lastig om te combineren af en toe

Daarin zul je dus duidelijk moeten kunnen spreken en goed moeten kunnen luisteren. Ook schriftelijk moet je je uiteraard goed kunnen uitdrukken. Je rapporteert namelijk over de kinderen in een rapportage of zoals bij ons op het kinderdagverblijf in een kind volgsysteem. Dat betekent dat je voor alle kinderen moet bijhouden of er voldoende aan bod komt.

In deze blog deel ik dan ook tips om beter in contact te komen met de kinderen.

Geef de tijd

Naar mijn mening is dit gelijk één van de belangrijkste tips. Welke leeftijd een kind ook heeft, tijd en geduld is belangrijk in de communicatie met kinderen. Geef een kind de tijd om aan jou of aan een nieuwe situatie te wennen. Het ene kind is gelijk oké met een nieuw persoon of een nieuwe situatie en het andere kind kan hier juist veel moeite mee hebben. Daarnaast reageert niet ieder kind direct. Wacht eens een paar seconden voordat je zelf het antwoord geeft of door gaat met praten.

Stimuleer tot praten

Stimuleer kinderen om te praten door in gesprek te gaan, maar forceer geen antwoord. Kinderen zullen uit zichzelf gaan praten als ze de veiligheid voelen om te praten. Forceren tot bepaalde antwoorden heeft vaak geen zin. Onthoud dat wanneer een kind niet wil praten, het kind ook niet zal gaan praten. Heb daar respect voor en, dan kom ik weer terug op het vorige puntje, geef het kind hiervoor de tijd en ruimte. Wie weet komt het antwoord wel een beetje later dan je had verwacht.

Blijf belangstelling tonen door vragen te stellen, maar ook door zelf verhalen te vertellen. Op deze manier zal het kind zich ook veilig voelen en stimuleer je het kind om zelf ook te vertellen.

Kinderen vertellen vaak iets op een moment dat je “niet met hun bezig bent”. Als je aan het opruimen bent of aan het autorijden bent. Op zo’n moment ligt niet alle focus op het kind. Dit is voor de meeste kinderen een prettige situatie, minder intens. Ook samen knutselen of iets bakken kan deze ‘intensiteit’ wegnemen. Neem er de tijd voor om samen iets te doen en luister echt naar je kind.

Door je knieën

Door op gelijke hoogte te zitten kun je beter in contact komen met kinderen. Op deze manier laat je zien dat je bereikbaar bent voor gesprek en/of aandacht. Dit is stap één naar een “veilig” gevoel voor het kind als je het aan mij vraagt.

Als je zelf iets aan een kind wilt vertellen kun je beter zelf gaan staan, maar wil een kind iets aan jou vertellen of wil je graag een antwoord op een vraag ? Dan kun je beter door je hurken gaan, op ooghoogte of zelfs nog een beetje lager.

Lees nu ook… Je kind beter begrijpen door deze gebaren

Gelijke hoogte

Ga niet alleen letterlijk naar het niveau van het kind, maar ga ook in het gesprek naar het gelijke niveau. Gebruik geen moeilijke woorden wanneer dit niet nodig is. Mocht je toch moeilijke woorden moeten of willen gebruiken, leg de woorden dan uit. Zo snapt een kind waar je over praat en zal hij of zij minder snel afhaken.

Gebruik niet niet

Zodra je bij een kind het woord “niet” gebruikt is de kans groot dat ze het tegenovergestelde doen. Probeer positieve zinnen te gebruiken. In plaats van “Niet staan op de bank” kun je ook de zin “Ga eens op je billen zitten” gebruiken.

Sta stil & luister

Soms moet je gewoon zelf even je moet houden en kijken en luisteren naar wat een kind je te vertellen heeft. Niet alleen verbaal, maar ook non-verbaal kan je veel van een kind aflezen. Zie je dat een kind niet helemaal lekker in zijn of haar vel zit ? Ga er dan samen over in gesprek. Een gesprek waarbij je vooral luistert en het kind vooral vertelt. Laat zien dat je er bent voor hem of haar, in welke situatie ook. Creëer een veilig gesprek voor het kind waarin het kind het middelpunt is.

Je moet er vooral bij stil staan dat we als volwassenen vaak gemakkelijker en meer ons zelf kunnen uitdrukken in taal. Kinderen ‘voelen’ vooral, maar vinden het vaak lastig om het in woorden uit te drukken. Ze begrijpen sneller dan dat ze het zelf kunnen uitspreken. Dit is dan ook de reden waarom ze eerder met hun lichaam zullen communiceren dan met woorden.

Lees nu ook… 10 x werken aan de woordenschat

Einde van een gesprek

Kinderen hebben vaak veel energie. Wanneer je in gesprek gaat met kinderen bouw je onbewust spanning op. Houd hier rekening mee. De meeste kinderen reageren spanning af door bewegen. Geef hiervoor de ruimte en gelegenheid als je merkt dat er veel spanning is opgebouwd in een gesprek. Ga daarna even lekker buiten uitrazen of doe een andere activiteit waar ze deze energie en de spanning weer even kwijt kunnen raken.